Podstawą świadczenia usługi faktoringu jest możliwość przeniesienia prawa do długu z klienta na faktora. Tę czynność prawną nazywamy cesją wierzytelności – bez niej finansowanie faktur nie byłoby możliwe. Dowiedz się, czym jest cesja wierzytelności i co zrobić, jeśli kontrahent nie wyraził na nią zgody.
Cesja wierzytelności w świetle prawa
Cesję wierzytelności regulują przepisy kodeksu cywilnego. Jej istotą jest przeniesienie praw, jakie przysługują obecnemu wierzycielowi na rzecz nowego, który zdecydował się je nabyć. By mogło do tego dojść, konieczne jest sporządzenie umowy między cedentem (aktualnym wierzycielem) a cesjonariuszem, który nabywa wierzytelność. Informację o zmianie wierzyciela otrzymać musi również dłużnik, by mógł uregulować należność u właściwego podmiotu.
Cesja należności zwykle dotyczy pojedynczych przypadków przeniesienia wierzytelności. Jednak gdy sytuacja tego wymaga, może zostać zawarta między stronami na więcej niż jedną sprawę.
Na czym dokładnie polega cesja należności?
Cesja wierzytelności odnosi się do zobowiązania pieniężnego, które łączy przedsiębiorcę z jego kontrahentem, jednak ten ostatni nie jest stroną umowy cesji. W związku z tym nie trzeba informować go o zamiarze przeprowadzenia cesji ani pytać o zgodę na takie działanie. Należy jedynie poinformować go o zmianie wierzyciela. Istnieje wyjątek od tej zasady – mowa o sytuacji, gdy kontrahent zawarł w umowie z przedsiębiorcą informację o zastrzeżeniu praw do zgody na dokonanie cesji. Wtedy, żeby móc przeprowadzić cesję, konieczna jest pisemna zgoda kontrahenta. Jeśli ten obowiązek nie zostanie spełniony, cesja wierzytelności będzie nieważna.
Co powinna zawierać umowa sesji?
- Opis przedmiotu cesji – w tym wypadku mowa o kwocie z faktury i danych podmiotu, na jaki została wystawiona.
- Dokładny (dzienny) termin spłaty faktury.
- Opcjonalnie – zapis precyzujący, która ze stron (obecny lub nowy wierzyciel) jest odpowiedzialna za poinformowanie kontrahenta o przeniesieniu praw do wierzytelności na inny podmiot.
Zakaz cesji w umowie
Możliwość przeprowadzenia cesji jest niezbędna, by firma mogła skorzystać z faktoringu w jego standardowej formie. Na przeszkodzie stanąć może zakaz cesji umieszczony w umowie przez kontrahenta. Istotą tego rodzaju zapisu w umowie jest ułatwienie działalności firmom, które korzystają z możliwości wystawiania faktur z odroczonym terminem zapłaty.
Zapis ten jest jednak nadużywany – nierzadko przez duże firmy i instytucje publiczne. Zakaz cesji bywa wręcz argumentem warunkującym podjęcie współpracy. Skala zjawiska jest na tyle duża, że w roku 2022 polski parlament rozpoczął prace nad projektem całkowitego zniesienia (lub znaczącego ograniczenia) zakazu cesji, ze szczególnym uwzględnieniem relacji, w których kontrahent jest stroną dominującą, np. z racji wielkości przedsiębiorstwa.
Jak wspomniano wyżej, zakaz cesji uniemożliwia skorzystanie ze standardowej usługi faktoringu. Można jednak skorzystać z alternatywnej usługi, która również pozwala szybko zasilić firmowy budżet. W Transcash klienci z zakazem cesji mogą skorzystać z pożyczki udzielanej na kwotę widniejącą na fakturze oraz płatnej zgodnie z terminem jej płatności. Warto skorzystać z tej możliwości, jeśli spłata faktury w terminie jest pewna.
